Έρευνα & Συλλογή Υλικού
Από το 2006 με την Ένωση Δονουσιωτών Κυκλάδων και σε συνεργασία με τη Δημιουργική Ομάδα Media Dell Arte ξεκινήσαμε να ηχογραφούμε αφηγήσεις ζωής των κατοίκων της Δονούσας και να καταγράφουμε το γενεαλογικό δέντρο του νησιού. Στόχος μας ήταν να δημιουργηθεί ένα Αρχείο της Προφορικής Ιστορίας της Δονούσας ως μέρος ενός ευρύτερου Αρχείου της Προφορικής Ιστορίας των Κυκλάδων.
Μαζί με τις αφηγήσεις, ψηφιοποιήσαμε παλιές φωτογραφίες που βγήκαν από μπαούλα και συρτάρια όπως επίσης και το παλιό κοινοτικό αρχείο που και αυτό με τη σειρά του δεχόταν τη φθορά του χρόνου καταχωνιασμένο σε μία σκονισμένη αποθήκη. Οι συνεντεύξεις πάρθηκαν με τη διαδικασία του κατεπείγοντως καθώς οι περισσότεροι αφηγητές μας ήταν ήδη προχωρημένης ηλικίας.
Ακούγοντας όλο αυτό το υλικό επιβεβαιώσαμε αυτό που ήδη υποψιαζόμασταν. Οι αφηγητές δε μας διηγούνταν απλά μια ιστορία. Μας μίλαγαν για μια ολόκληρη εποχή «παλαιά, προπάλαια», όπως χαρακτηριστικά την αποκαλούσαν. Μια εποχή όμως που πολύ σύντομα έφτανε στο τέλος της.
Οι αφηγήσεις αυτές αποτελούν μέρος της ιστορίας της Δονούσας. Μίας ιστορίας βέβαια με πολλά παρακλάδια. Ενίοτε άχρονης. Και οριακά φαντασιακής καμιά φορά. Βιωμένης όμως. Βιωμένης και ανεξίτηλα χαραγμένης στο μυαλό των αφηγητών.
Το υλικό αυτό ξεκίνησε να ψηφιοποιείται και να αρχειοθετείται και εμείς ξέραμε ότι είχαμε στα χέρια μας κάτι πολύτιμο. Ξέραμε ότι έχουμε στα χέρια μας μέρος της Μνήμης και της Ταυτότητας της Δονούσας.
Από το 2012 και με την πολύτιμη προσθήκη του Πολιτιστικού Περιβαλλοντικού Συλλόγου Δονούσας ΠΟΣΕΙΔΩΝ, η ψηφιοποίηση, η απομαγνητοφώνηση και η αρχειοθέτηση του Αρχείου ολοκληρώθηκε ενώ ταυτόχρονα εμπλουτίστηκε με ακόμα περισσότερο υλικό. Μία έρευνα για την ντοπιολαλιά των Δονουσιωτών και τα παλιά τοπωνύμια του νησιού που τα γνωρίζουν πλέον μόνο οι ψαράδες, οι γεωργοί και οι βοσκοί, όπως επίσης και φωτογραφικά λευκώματα.
Και κάπως έτσι φτάσαμε στο Ιστορικό Αρχείο Δονούσας.
Η πρωτοβουλία Cycladic Identity του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης
Το πρόγραμμα «Δημιουργία ιστότοπου (website) για τη φιλοξενία, συντήρηση και ανάδειξη του Αρχείου Προφορικής Ιστορίας Δονούσας» υλοποιήθηκε με τη χρηματοδότηση της πρωτοβουλίας του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Cycladic Identity.
Στόχος είναι ο συγκεκριμένος ιστότοπος (website) να αποτελέσει μία «ψηφιακή κιβωτό» η οποία θα διαφυλάσσει όλα τα στοιχεία που συνθέτουν τη Δονουσιώτικη ταυτότητα.
Στόχος μας είναι όλοι οι ενδιαφερόμενοι, οι κάτοικοι της Δονούσας, οι νέοι του νησιού, οι φίλοι, οι επισκέπτες και οι ερευνητές να αποκτήσουν πρόσβαση σε τούτην την πληροφορία. Να γίνει κατανοητή η μοναδικότητα του τόπου και η δύσκολη επιβίωσή του σε συνθήκες γεωγραφικής απομόνωσης. Να αφήσουμε τις φωνές των ανθρώπων να μας μιλήσουν για τα έργα τους και τις ημέρες τους και να συγκινηθούμε αλλά να μάθουμε κιόλας. Να δούμε, να ακούσουμε και να διαβάσουμε μήπως και προβληματιστούμε επιτέλους για το πώς η σύγχρονη εξέλιξη θα καταφέρει να συμβαδίσει αρμονικά με τον παραδοσιακό χαρακτήρα της Δονούσας και όλων των νησιών. Τέλος φυσικά, να εμπνευστούμε ώστε μέσα από αυτό το υλικό να προκύψουν βιβλία, εκθέσεις, θεατρικά και νέες πολιτιστικές προτάσεις.
Σε Διαρκή Εξέλιξη
Το έργο βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη. Όλοι μας είμαστε ερευνητές του τόπου μας σε ένα αέναο ταξίδι αυτογνωσίας. Όποιος νομίζει ότι διαθέτει υλικό που επιθυμεί να συνεισφέρει, θα χαρούμε να επικοινωνήσει μαζί μας ώστε να το εντάξουμε στο Ιστορικό Αρχείο Δονούσας.
Πολιτιστικός- Περιβαλλοντικός Σύλλογος Δονούσας ΠΟΣΕΙΔΩΝ