Το πρώτο γάλα που κάνει η κατσίκα τη δεύτερη μέρα που την αρμέεις, μόλις το `γγίξεις στη φωτιά, γίνεται τυρί

© Φωτό: Δέσποινα Σπύρου

Η πρωτοαλιά. Φιλονικία μεταξύ βοσκών

Ε: Ήμουν εγώ κοπέλι κι είχα […] στις Μυλωνάδες, που είχεν το μύλο Ποπάκι μου, και ήβοσκα δυο χρόνια, κι ήτανε λοιπόν ο Μπάμπης κι ήβοσκε του συγχωρεμένου του παππού σας τα ζώα και τα πηαίναμε εκεί από πίσω στους Πιτίλιδες, που είναι δικά τους όλα εκείνα. Είχαμε κατσαρόλια μαζί που παίρναμε φαΐ.

Δ: Μαγειρεύγετε κιόλα!

Ε: Από πάνω το φαΐ που είχαμε μέσα στα κατσαρόλια ίντα κάναμε; Οι κατσίκες οι ήμερες, τις αρμέαμε, και ηνάβγαμε φωτιά που `κανε κρύο το χειμώνα και κάναμε πρωτοαλιές. Μια φορά, μου λέει, «Εσύ θα πρέπει να γυρίσεις τα κατσίκια.» «Δεν ηξέρεις», λέω, «εσύ να κάμεις την πρωτοαλιά, θα χυθεί η πρωτοαλιά.» Λέει, «Όχι εγώ θα την εφτιάξω.» Πάω λοιπόν να γυρίσω τα κατσίκια κι ώσπου να πάω εγώ μακριά εκεί πάνω να τα γυρίσω κάτω, η πρωτοαλιά ηγίνηκε και μου φαε την πιο πολλή και μου λέει, «Χύθηκε!» «Πού εχύθη» λέω, είχαμε μια φιλονικία, «Πού εχύθη», λέω, «Πού είναι η φωτιά» λέω, «που καθούμαστε;» Γιατί ξέρεις τι ήκανε; Εκεί που `χαμε τη φωτιά αναμμένη, ήτρηξε πιο κει κι ήφυε από τη φωτιά, γιατί σου λέει, θα καταλάβει αυτή ότι… «Πού εχύθηκε;»  Καλή, χρυσή του ώρα εκεί δα που είναι κι όποτε ηκατέβαινε που πήαινα στη γιαγιά σου το μνημόσυνο, που μου τα `φτιαχνεν η κακομοίρα, μου λέει, «Πού είναι η πρωτοαλιά;» Μου λέει.

K: Η πρωτοαλιά τι είναι θεία;

E: Είναι το πρώτο γάλα που κάνει η κατσίκα, τη δεύτερη μέρα που την αρμέεις, μόλις το `γγίξεις ας πούμε στη φωτιά, γίνεται τυρί, και τη λέμε πρωτοαλιά.

Δ: Άμα πρωτογεννήσει η κατσίκα.

Ε: Δε θέλουν πυτιές ας πούμε μέσα, παρά γίνεται από της κατσίκας  το γάλα.

Δ: Το βάζεις και το βράζεις και γίνεται τυρί γίνεται αμέσως. Δε θέλει δηλαδή ούτε πυτιά τίποτα να βάζεις μέσα. 

Ε: Καμένα χρόνια! Καμένα χρόνια!

Δ: Κι είναι ωραίο, πολύ ωραίο, όπως τη μυτζήθρα την τυροκομιστή, είναι γλυκιά.